Wodograj

Dwujęzyczne polsko-ukraińskie widowisko muzyczne
(2019)

Patronat Honorowy nad imprezą objął Prezydent Miasta Bydgoszczy

Piękne grafiki (logo oraz plakaty) zaprojektowała i wykonała Marlena Nowacka – uczestniczka projektu WODOGRAJ a zarazem uczennica Zespołu Szkół Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy.

Finansowanie z Instytucji Państwowych:
Narodowe Centrum Kultury, Urząd Miasta Bydgoszczy

Podmioty zaangażowane w realizację przedsięwzięcia:
Slavos – Słowiańska Pracownia Kultury i Dialogu (wnioskodawca, organizator)
Studio Caramel (ukraiński partner projektu, realizacja artystyczna projektu)
Frames25 (realizacja reportażu filmowego)
Centrum Kulturalne w Przemyślu (udostępnienie sali widowiskowej i obsługa techniczna spektaklu)
Związek Ukraińców w Polsce (udostępnienie sali widowiskowej wraz z obsługą techniczną koncertu, wycieczka po Przemyślu i Narodnym Domu)
Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy (udostępnienie sali widowiskowej i obsługa techniczna koncertu)

Pomysłodawca, inicjator, autor wniosku:

Rafał Marcinkowski (Slavos – Słowiańska Pracownia Kultury i Dialogu)

Autor spektaklu WODOGRAJ:
Autor zbiorowy: uczestnicy projektu WODOGRAJ z Ukrainy i z Polski

Reżyseria:
Mychajło Kondrats’kyj

Przygotowanie muzyczne:
Swietłana Semiletkina

Uczestnicy projektu:
AKTORZY: W roli rodziców Wołodymyra Iwasiuka wystąpili aktorzy Czerkaskiego Akademickiego Obwodowego Ukraińskiego Muzyczno-Dramatycznego Teatru im. T. H. Szewczenki: Anżelina Iwanowa i Mychajło Kondrats’kyj.
MŁODZIEŻ: Członkowie Czerkaskiego Zespołu Wokalnego Caramel (Ukraina) Uczniowie bydgoskich i przemyskich szkół 

Przekład piosenek Wołodymyra Iwasiuka na język polski: 

Rafał Marcinkowski:
Водограй (Wodograj), Я піду в далеки гори (Pójdę hen w dalekie góry), Нестримна течія (Czasu bieg), Пісня буде поміж нас (Pieśń będzie pośród nas), Два перстені (Dwa pierścienie), Мальви (Malwy)

Janusz Gniatkowski:
Червона Рута (Czerwona Ruta)

Opis realizacji projektu

Projekt WODOGRAJ był realizowany w ramach XIV edycji ogólnopolskiego konkursu Polsko- Ukraińska Wymiana Młodzieży ogłoszonego przez Narodowe Centrum Kultury, oraz w ramach konkursu dotyczącego Promocji i Współpracy Międzynarodowej Miasta Bydgoszczy.

Celem niniejszego przedsięwzięcia było wspólne przygotowanie przez młodzież z miast partnerskich Czerkas i Bydgoszczy a następnie wystawienie na scenie widowiska muzycznego pt. „Wodograj” ilustrowanego piosenkami tragicznie zmarłego przed czterdziestoma laty ukraińskiego artysty Wołodymyra Iwasiuka. Przedsięwzięcie miało na celu również popularyzację twórczości wybitnego ukraińskiego artysty w Polsce, dlatego jego piosenki zostały przetłumaczone przez nas na język polski i wykonywane były w dwóch językach. 

W procesie tworzenia widowiska aktywny udział brała młodzież z obu krajów na każdym etapie przedsięwzięcia, w tym także przy opracowaniu graficznym (projekt logo, plakaty). Praca nad spektaklem przebiegała pod okiem ukraińskiego aktora, Mychajła Kondratskiego na co dzień pracującego w Czerkaskim Akademickim Obwodowym Muzyczno-Dramatycznym Teatrze im. T. H. Szewczenki. Mychajło Kondrats’kyj, wcielił się w spektaklu w rolę ojca Wołodymyra Iwasiuka. W spektaklu pt. „Wodograj” zagrała również aktorka czerkaskiego teatru Anżela Iwanowa, która zagrała matkę Wołodymyra Iwasiuka. Niezwykle istotna była strona muzyczna przedstawienia nad którą czuwała Swietłana Semiletkina – kierowniczka czerkaskiego zespołu wokalnego CARAMEL. Utwory Wołodymyra Iwasiuka wykonane były z subtelną aranżacją opartą na klasycznej gitarze oraz pianinie.

Akcja przedstawienia rozgrywa się w czasie pomiędzy zaginięciem Wołodymyra Iwasiuka do chwili znalezienia jego ciała. Trzy długie tygodnie oczekiwania, niepokoju, troski najbliższych o życie Wołodi znalazło wyraz na scenie w świetnej grze aktorów i młodzieży. Utwór jest swoistą kompilacją dokumentów, wspomnień najbliższych ilustrowanych autorskimi piosenkami ukraińskiego artysty w wykonaniu uczestników projektu. Realizacja ambitnego przedsięwzięcia trwała całe trzy tygodnie. Dwa pierwsze tygodnie młodzież spędziła w Województwie podkarpackim w Dubiecku i w Rajskiem, w samym sercu
Bieszczad. Czas spędzony na Podkarpaciu to okres intensywnych przygotowań zakończonych spektaklem przedpremierowym, który odbył się w Centrum Kulturalnym w Przemyślu. Przedstawienie obejrzeli uczniowie przemyskich szkół, w tym również młodzież pochodzenia ukraińskiego, ucząca się w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 2 im. Markiana Szaszkewicza w Przemyślu. Tego samego dnia, wieczorem uczestnicy projektu wystąpili ponadto na pięknej, zabytkowej scenie Narodnego Domu w Przemyślu, gdzie dali koncert piosenek Wołodymyra Iwasiuka dla społeczności ukraińskiej.

Następnym przystankiem była miejscowość Rajskie w Bieszczadach. To właśnie tam powstało część zdjęć do reportażu z realizacji „Wodograja”. Wybór miejsca nie był przypadkowy. Twórczość Iwasiuka bardzo mocno zakorzeniona jest w przyrodzie ukraińskich Karpat, a Bieszczady stanowią część tego samego pasma górskiego i do złudzenia przypominają miejsca, w których bywał i czerpał inspirację Wołodymyr Iwasiuk.

Ostatni tydzień młodzież spędziła w Bydgoszczy. Goście z Czerkas mieli więc okazję zapoznać się z polskim miastem partnerskim. Kluczowym punktem przedsięwzięcia, a zarazem jego zwieńczeniem było wystąpienie młodzieży przed bydgoską publicznością. Finał wspólnego polsko-ukraińskiego przedsięwzięcia, tj. premiera spektaklu „Wodograj”, odbyła się w kinoteatrze Adria w Bydgoszczy, natomiast koncert piosenek Wołodymyra Iwasiuka miał miejsce tego samego dnia w Kujawsko-Pomorskim Centrum Kultury w Bydgoszczy, w salonie Kazimierza Hoffmana. Publiczność obu występów stanowili uczniowie szkół średnich,
Ukraińcy mieszkający w Bydgoszczy oraz mieszkańcy Grodu nad Brdą. Więcej informacji na profilu facebookowym wydarzenia oraz w audycji radiowej ze spektaklu WODOGRAJ przygotowanej przez ukraińską redakcję Polskiego Radia.

Reportaż Polskiego Radia dla Zagranicy (język ukraiński)

Profil projektu WODOGRAJ na portalu społecznościowym Facebook

Fragmenty reportażu z realizacji projektu WODOGRAJ, zdjęcia Marcin Roszczyniała